Volkskrant 10 augustus 2021
Kom vóór 1 oktober tot de vorming van een meerderheids- of minderheidskabinet, óf schrijf nieuwe verkiezingen uit, bepleit na oud-Kamervoorzitter Frans Weisglas nu ook kandidaat-voorzitter voor de PvdA, Pieter Paul Slikker.
Na een maandenlange puinbak die het vertrouwen in de politiek geen goed heeft gedaan, is het angstaanjagend rustig in politiek Den Haag. De val van het kabinet ligt zeven maanden achter ons, de verkiezingsdag een maand of vijf, het eindrapport van informateur Mariëtte Hamer alweer bijna twee maanden. Nog even en Nederland gaat België achterna, waar de formatie ooit 541 dagen duurde.
Je gaat je bijna afvragen of het kabinet wel is gevallen. Of er wel verkiezingen zijn geweest. Minister Tamara van Ark lapt een motie over verhoging van de zorgsalarissen aan de laars. Staatssecretaris Dilan Yesilgöz weigert het CO2-doel te halen dat door de rechter is opgelegd. Minister Kajsa Ollongren presenteert een nieuwe verdeling van het gemeentefonds met een miljoenentekort voor zorg en sociale zekerheid. En minister Hugo de Jonge verliest door een blunder van jewelste een gevoelige slag tegen het coronavirus.
Leeggepompte badkuip
Intussen blijven de grote opgaven liggen. In de overhitte woningmarkt worden alle records gebroken. Ontwikkelaars en beleggers boeken miljoenenwinsten terwijl woningzoekenden met de handen in het haar zitten. De ongelijkheid groeit. Alarmerende rapportages laten zien dat kinderen al vanaf de wieg op achterstand komen te staan. Ingrijpen komt geen dag te vroeg. In reactie op het VN-klimaatpanel vergelijkt het Nederlandse onderzoeksinstituut voor de zee (NIOZ) ons land met ‘een leeggepompte badkuip, met aan de randen steeds hoger staand water.’ En wat doet het kabinet: nieuwe bewindslieden benoemen alsof de bordesscène nog moet plaatsvinden.
Kortom: we hebben een demissionair kabinet dat de verkeerde dingen doet en de juiste dingen nalaat. Ondertussen lijkt vooral de oppositie demissionair. Er is alle ruimte voor Lilianne Ploumen en Jesse Klaver om het alternatief te schetsen door een eigen proeve van een regeerakkoord op te stellen. Ook kan de oppositie druk zetten op het formatieproces zelf. De Kamer kan als opdrachtgever van de formatie de oproep van oud-kamervoorzitter Frans Weisglas (Opinie&Debat, 3 augustus) en de progressieve denktank De Goede Zaak omarmen om een ultimatum te stellen. Kom vóór 1 oktober tot de vorming van een meerderheids- of minderheidskabinet, óf schrijf nieuwe verkiezingen uit.
Het is hoog tijd dat de oppositie in de Tweede Kamer haar zomerslaap afbreekt. Nederland is gebaat bij een oppositie die niet demissionair zit af te wachten wat de proeve van Rutte en Kaag mag brengen. Ploumen, Klaver en consorten: presenteer dat alternatief, stel dat ultimatum. Want stilstand is achteruitgang.
Pieter Paul Slikker, Kandidaat voorzitter PvdA